Βλέπεις ταινίες και σειρές και πιστεύεις ότι τα Χριστούγεννα είναι παντού ίδια, η οικογένεια και οι φίλοι μαζεύονται στα γιορτινά τραπέζια και συναντιούνται σε μαζώξεις και χριστουγεννιάτικα πάρτι!
Έψαξα όμως λίγο σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και είδα ότι κάθε περιοχή ακόμα και κάθε χωριό έχει έναν διαφορετικό και πρωτότυπο τρόπο να γιορτάσει αυτές τις μέρες. Μπορεί η οικογένεια και η παρέα να είναι πάντα στο τραπέζι, αλλά αυτά που υπάρχουν πάνω του είναι που διαφέρουν! Επίσης, μπορεί εσύ να γιορτάζεις τα Χριστούγεννα με μια ωραία βόλτα στη στολισμένη πόλη, αλλά αν έκανες μια εκδρομή σε έναν από τους προορισμούς που θα σου πω τότε θα εκπλησσόσουν.
Σου κίνησα τη Δεκεμβριανή σου περιέργεια;
Ένα- ένα θα σου αποκαλύπτω και από μία Χριστουγεννιάτικη συνταγή ή ένα Χριστουγεννιάτικο έθιμο διαφορετικών περιοχών της Ελλάδας!
Πάρε την κουβέρτα σου και φτιάξε το αγαπημένο σου ζεστό ρόφημα και διάβασε 😊
Κοζάνη:
ΟΝΟΜΑ: Γιαπράκια
ΠΟΤΕ: Χριστούγεννα
Τα γιαπράκια είναι ένας παραδοσιακός Χριστουγεννιάτικος μεζές με, τούρκικη προέλευση ονόματος. Συγκεκριμένα προέρχεται από την Τουρκική λέξη Υaprak που σημαίνει "φύλλο". Μοιάζουν αρκετά με τα «ντολμαδάκια» σε τρόπο μαγειρέματος αλλά και οπτικά. Σαν Χριστουγεννιάτικο φαγητό συμβολίζει το φάσκιωμα του Χριστού!
Τι χρειάζεσαι : Λάχανο άρμης, Χοιρινό άρμης, ελαιόλαδο, κρεμμύδι περασμένο στον τρίφτη, Ρύζι, πλιγούρι, αλάτι, κόκκινο πιπέρι, μπούκοβο, ρίγανη, κύμινο, πελτές ντομάτας, σκόρδο, κρασί (κόκκινο ή μαύρο) και χυμός λεμονιού.
Ώρα να το φτιάξεις:
Ξεκινάς κόβοντας κυκλικά το κοτσάνι του λάχανου σε βάθος και έπειτα το αφαιρείς για να ελευθερωθούν και να ξεχωρίσουν τα φύλλα. Σε μια κατσαρόλα με βραστό νερό βάζεις το λάχανο να ζεματιστεί με το κοτσάνι του προς τα κάτω, μ αυτό τον τρόπο βγαίνουν ευκολότερα τα φύλλα.
Τώρα, θα πρέπει να ρίξεις τον κιμά, το ρύζι, τα υπόλοιπα υλικά και το χυμό. Βγάλε τα ζεματισμένα φύλλα σε ένα ταψάκι να κρυώσουν και αφού κρυώσουν χώρισε τα φύλλα ένα ένα και με ένα μαχαίρι βγάλε το σκληρό μέρος του (προσοχή κράτησε τα, τίποτε δεν πάει χαμένο εδώ!). Πέρα τώρα στην παλάμη σου το φύλλο και με το άλλο χέρι λίγη από τη γέμιση και τύλιξέ τα όπως στους ντολμάδες. Σε μια μεγάλη και βαθιά κατσαρόλα στρώσε τα σκληρά μέρη του λάχανου στον πάτο ώστε να μην μας αρπάξουν στο βράσιμο.
Στρώσε μετά τα γιαπράκια το ένα δίπλα στο άλλο κυκλικά μέχρι να τελειώσει η γέμιση. Τα φύλλα που θα περισσέψουν τοποθέτησε τα από πάνω. τα βάζεις τώρα στη φωτιά και τα κλείνεις με ένα πιάτο από πάνω. Τέλος, ρίξε νερό και βράσε τα γιαπράκια για 1 ώρα περίπου μέχρι να μαλακώσει το λάχανο.
"ΤΟ ΑΝΑΜΜΕΝΟ ΠΟΥΡΝΑΡΙ"
Στην Ήπειρο, και συγκεκριμένα στα χωριά της Άρτας υπάρχει ένα πρωτότυπο έθιμο τα Χριστούγεννα. Το βράδυ, στη γέννηση του Χριστού, πήγαν οι βοσκοί να προσκυνήσουν και βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι και έκοψαν τα κλαδιά του. Ο καθένας, πήρε από ένα κλαδί στο χέρι, του έβαλε φωτιά, και έτσι γέμισε το σκοτεινό βουνό χαρούμενες φωτιές, τριξίματα και κρότους.
Από τότε, στα χωριά της Άρτας, για να πάει κάποιος στο σπίτι του γείτονα, ή τα τα παντρεμένα παιδιά στο πατρικό τους, κρατούν ένα κλαρί πουρνάρι ή κάποιο άλλο δέντρο, το οποίο καίει τρίζοντας. Αυτό το ανάβουν στο δρόμο και το πηγαίνουν έτσι αναμμένο, γεμίζοντας χαρούμενες φωτιές και κρότους τα σκοτεινά δρομάκια του χωριού.
Μακεδονία (Μελισσοχώρι):
ΟΝΟΜΑ: Μσούρα αλλιώς Μισούρα
ΠΟΤΕ: Ανήμερα των Χριστουγέννων
Τι χρειάζεσαι: 2 κιλά χοιρινό, 2 κιλά μοσχάρι,1 κοτόπουλο, λαρδί(χοιρινό λίπος), 5 κιλά πράσα, 1 ρίζα σέλινο, 2 κουταλιές σούπας λάδι, κόκκινο πιπέρι και αλάτι.
Για τη γέμιση: λίγο λάδι, 1 κρεμμύδι, συκωτάκια κότας ψιλοκομμένα, 1 φλιτζάνι τσαγιού ρύζι, 1 χούφτα σταφίδες, αλάτι, πιπέρι και λίγα ψημένα κάστανα .
Ώρα να το φτιάξεις:
Ξεκινάς σοτάροντας το κρεμμύδι και ρίχνεις τα συκωτάκια κοτόπουλου. Προσθέτεις 4-5 ψημένα κάστανα κομμένα σε κομματάκια, 1 φλυτζάνι ρύζι, 1/2 ποτήρι νερό, αλάτι, πιπέρι και σταφίδες, τα οποία και χρησιμοποιούμε ως γέμιση στο κοτόπουλο.
Τώρα, ήρθε η ώρα να καθαρίσεις τα πράσα, και να τα κόψεις σε μικρά κομμάτια, τα ξεπλένεις, τα τρίβεις με αλάτι και πιπέρι και τα αφήνεις για αρκετές ώρες να στραγγίξουν. Το χοιρινό λίπος καλύτερα να το στρώσεις σε μία μεγάλη κατσαρόλα, ή στη γάστρα, και το σκέπασέ το με μία στρώση από πράσα. Πάνω στα πράσα τοποθετείς το κρέας, το χοιρινό και το μοσχαρίσιο, και πάνω από αυτή τη στρώση βάζεις το γεμιστό κοτόπουλο, αφού ήδη το έχεις ράψει και του έχεις δέσει τα πόδια.
Στη συνέχεια, βάλε άλλη μία στρώση από πράσα και κρέας και σκέπασε το κοτόπουλο με πράσα. Αλατοπιπερώνεις και προσθέτεις λάδι και έτοιμο να μπει στο φούρνο.
Για αρχή το ψήνεις για 1 ώρα στους 220 βαθμούς και στο τέλος άσε το να σιγοψήνεται για 5 ώρες στους 150 βαθμούς.
"ΤΟ ΣΠΑΣΙΜΟ ΤΟΥ ΡΟΔΙΟΥ"
Στην Πελοπόννησο κάθε Πρωτοχρονιά πρωί, μαζεύεται όλη η οικογένεια και πηγαίνει στην εκκλησία για τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Ο νοικοκύρης φέρνει μαζί του ένα ρόδι για να το «λειτουργήσει». Όταν επιστρέφει η οικογένεια σπίτι, ο νοικοκύρης πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας και έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι.
Αφού μπει μέσα με το δεξί του πόδι πάντα, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά». Όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες του ροδιού, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος !
Τρίκαλα:
ΟΝΟΜΑ: Γουρνάδα
ΠΟΤΕ: Χριστούγεννα
Στα Τρίκαλα εκτιμούν το καλό φαΐ, έτσι είναι πολύ σύνηθες τα Χριστούγεννα αντί για γαλοπούλα να ψήνουν χοιρινό τη λεγόμενη για αυτούς "γουρνάδα".
Τι χρειάζεσαι: 1 κομμάτι χοιρινού, με 2 ½ κιλά (κατά προτίμηση διαλέγουμε πλάτη), αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο,λίγο λάδι για την επάλειψη, 4-5 σκελίδες σκόρδο.
Ώρα να το φτιάξεις:
Ξεκινάς αλείφοντας το κρέας με λάδι με τα χέρια σου. Θέλω ίσα – ίσα να περαστεί όλο καλά για να κολλάει πάνω του το αλάτι. το αλατίζεις πολύ καλά και τρίβεις πάνω του φρέσκο πιπέρι. Τώρα πάλι με τα χέρια σου το τρίβεις έντονα, ώστε το αλατοπίπερο να μπει μέσα στις χαρακές της πετσούλας. Στη συνέχεια, θέλω να κάνεις μερικές τρύπες στο κάτω μέρος του κρέατος και να βάλεις μέσα σε κάθε τρύπα μια σκελίδα σκόρδο, σύνολο γύρω στις 4-5 σκελίδες. Είσαι έτοιμος να βάλεις το κρέας στον ήδη προθερμασμένο φούρνο .
Θα το τοποθετήσεις σε σχάρα και από κάτω βάλε ένα ταψάκι στο οποίο έχεις ρίξει νερό, για να μην καεί όταν θα πέφτουν υγρά από το χοιρινό.
Τα πρώτα 20 λεπτά βάζεις τον φούρνο στη μεγαλύτερη θερμοκρασία, στο γκριλ, και θα διαπιστώσεις πως η πέτσα του αρχίζει και κάνει φουσκάλες.
Τώρα που έχει περάσει το πρώτο 20λεπτο, χαμηλώνεις τη θερμοκρασία στους 170 βαθμούς στο αερόθερμο αλλιώς στις αντιστάσεις.
Να θυμάσαι πως το για κάθε μισό κιλό κρέας το ψήσιμο είναι 35-40 λεπτά, (χωρίς να συμπεριλάβουμε το πρώτο εικοσάλεπτο που ψήθηκε στο γκριλ).
Με το που βγει από το φούρνο τι σερβίρεις αμέσως κόβοντας το σε φέτες.
Tip: αυτό που πρέπει να προσέχεις καθ' όλη την διαδικασία του ψησίματος είναι να ελέγχεις συχνά το φούρνο να μην ξεμείνει το ταψί από νερό και καεί.
"ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΨΩΜΙ"
Στην Κρήτη κάθε Χριστούγεννα οι γυναίκες ετοιμάζουν με ιδιαίτερη φροντίδα και υπομονή το «χριστουγεννιάτικο ψωμί». Για αυτές το ζύμωμα αποτελεί μια ιεροτελεστία. Επιλέγουν και χρησιμοποιούν ακριβά υλικά, ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι , ροδόνερο , μέλι , σουσάμι , κανέλα και γαρίφαλα, λέγοντας: “Ο Χριστός γεννιέται , το φως ανεβαίνει, το προζύμι για να γένει”.
Έπειτα πλάθουν το ζυμάρι και με τη μισή ζύμη φτιάχνουν μια κουλούρα. Ενώ με την υπόλοιπη φτιάχνουν με λωρίδες έναν σταυρό. Τέλος στο κέντρο τοποθετούν ένα άσπαστο καρύδι και σχεδιάζουν στην επιφάνεια του ψωμιού σχέδια όπως λουλούδια, καρπούς, πουλάκια και άλλα.
Καρδίτσα:
ΟΝΟΜΑ: Αετόπιτα
ΠΟΤΕ: Πρωτοχρονιά
Η «αετόπιτα» μία πίτα φτιαγμένη με το ψαχνό κρέας του γουρουνιού «αετός». Στην Καρδίτσα η αετόπιτα αντικαθιστά τη γνωστή μας βασιλόπιτα!
Τι χρειάζεσαι: 1 κιλό χοιρινή σπάλα κομμένη σε μικρά κομμάτια, 3-4 χοιρινές πανσέτες κομμένες σε μικρά κομμάτια, προαιρετικά-5 πράσα ψιλοκομμένα-5 κ. σούπας ελαιόλαδο-3 αυγά-500 γρ. φέτα ή 250 γρ. ρεγγάτο, αλάτι και πιπέρι
Ώρα να το φτιάξεις:
Σε ένα τηγάνι ρίχνεις το ελαιόλαδο να ζεσταθεί και σοτάρεις το κρέας σε δυνατή θερμοκρασία ανακατεύοντας συχνά μέχρι να ροδίσει. Προσθέτεις τα ψιλοκομμένα πράσα, λίγο αλάτι, μπόλικο πιπέρι και συνεχίζεις το σοτάρισμα μέχρι να μαλακώσουν ελαφρά. Προσθέτεις ένα ποτήρι νερό και τα αφήνεις να σιγοβράσουν μέχρι να φύγουν τα υγρά. Σβήσε την φωτιά και άφησε το να κρυώσει.
Μόλις κρυώσει η γέμιση, χτύπησε τα αυγά να ενωθούν και ρίξε τα στο κρέας. Προσθέτεις την φέτα ή το ρεγγάτο τριμμένα για πιο πικάντικη γεύση. Βουτυρώνεις το ταψί, στρώσε το κάτω μέρος της ζύμης και άπλωσε ομοιόμορφα την γέμιση.
Τοποθέτησε όπου θέλεις το φλουρί. Σκέπασε την πίτα και κλείσε την γύρω γύρω με κόθρο. Κόψε κομμάτια τόσα όσοι είναι και οι παρευρισκόμενοι στο τραπέζι. Προθερμαίνεις το φούρνο στους 200οC, και βουτύρωσε καλά την επιφάνεια, πάνω κάτω στις αντιστάσεις μέχρι να ροδίσει ομοιόμορφα η πίτα.
Σε περίπτωση που θελήσεις, κάνε σχεδιάκια με κουπ πατ είτε από το ζυμαράκι που ετοίμασεςε, είτε από σφολιάτα και τα κολλάς με λίγο νεράκι πάνω σε κάθε κομμάτι πίτας.
"Η Χριστόκλουρα"
Στη Θράκη οι γυναίκες των Σαρακατσανών κάθε Χριστούγεννα ετοίμαζαν τη «Χριστόκλουρα». Ξεκινούσαν από το ζύμωμα της Χριστόκλουρας και στη συνέχεια τελείωναν με τα σχέδια που δημιουργούσαν επάνω της σαν κεντήματα, τα σχέδια αυτά απεικόνιζαν πρόβατα, άλογα, τη στάνη και διάφορα στοιχεία του τότε βίου τους.
Η Χριστόκλουρα τρώγεται μαζί με μέλι την παραμονή των Χριστουγέννων! Στα Θρακιώτικα χριστουγεννιάτικα τραπέζια βρίσκονται πάντα 9 διαφορετικά τρόφιμα που το καθένα συμβολίζει στιγμές και στοιχεία της καθημερινότητας, όπως κάνανε και στα σχέδια της Χριστόκλουρας.
Γιάννενα:
ΟΝΟΜΑ: Αγριογούρουνο Σαλμί
ΠΟΤΕ: ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Στα Γιάννενα το αγριογούρουνο σαλμί είναι το παραδοσιακό έδεσμα των Χριστουγέννων με πρωταγωνιστή το χοιρινό. Το σαλμί είναι ένας γνωστός τρόπος προετοιμασίας κυνηγιού από την κλασική γαλλική κουζίνα.
Τι χρειάζεσαι: 1/2 κιλό αγριογούρουνο σε κομμάτια, χωρίς το κόκαλο-1/2 φλ., ελαιόλαδο, 1 φλ. κρασί κόκκινο ξηρό,1 φλ. ζωμός βοδινού,1 μεγάλο καρότο, 1 μέτριο κρεμμύδι, 1 μέτρια ρίζα σέλινο σε κομματάκια, 2 σκελίδες σκόρδο, 2 φύλλα δάφνη, αλάτι και τέλος πιπέρι.
Για τη μαρινάτα: 1/2 κούπας λάδι-2 μικρά καρότα σε φέτες, 2 μικρά κρεμμυδάκια, 1 μικρή ρίζα σέλινο σε κομματάκια, 2 σκελίδες σκόρδο, 3 κλωνάρια μαϊντανός, 2 φρέσκα κρεμμυδάκια σε κομματάκια, 10 κόκκους πιπέρι.
Ώρα να το φτιάξεις: :
Σου προτείνω να ξεκινήσεις την εκτέλεση της συνταγής με τη μαρινάτα! Βάλε το λάδι σε κατσαρόλα πάνω σε δυνατή φωτιά, για να κάψει. Προσθέτεις τα υπόλοιπα 9 υλικά και τα ανακατεύεις πάνω στη φωτιά για περίπου 10 λεπτά, ώσπου να πάρουν ελαφρύ χρώμα. Ρίχνεις τώρα το κρασί και το ξίδι, σκεπάζεις την κατσαρόλα και αφήνεις να σιγοβράσει η μαρινάτα για 30'.
Μόλις είναι έτοιμη την αφήνεις να κρυώσει. Αφαιρείς τα κρεμμύδια, τα δαφνόφυλλα και τα γαρίφαλα και με τη μαρινάτα αυτή σκεπάζεις τα κομμάτια του κρέατος, που έχουν τοποθετηθεί σε ένα πήλινο σκεύος. Το σκεπάζεις καλά και το αφήνεις στο ψυγείο για 24 ώρες.
Την επόμενη μέρα αφαιρείς το κρέας από τη μαρινάτα και το άφησε το να στραγγίσει σε κάποιο τρυπητό τάπερ. Στη συνέχεια, βάλε το λάδι σε κατσαρόλα, πάνω σε δυνατή φωτιά, για να κάψει και να σοτάρησε μέσα σε αυτήν το κρέας.
Αρωμάτισε τώρα το κρέας με το κρασί, τον ζωμό κρέατος, το καρότο, το κρεμμύδι, το σέλινο, τα σκόρδα, τη δάφνη, το αλάτι και το πιπέρι. Σκέπασε την κατσαρόλα και την άφησέ να σιγοβράσει, μέχρι να μαλακώσει το κρέας και να μείνει με λίγη σάλτσα.
Μόλις είναι έτοιμο, κατέβασε την κατσαρόλα από τη φωτιά, αφαίρεσε τα κομμάτια του κρέατος και τα άπλωσέ τα σε ζεστή πιατέλα, όπου και διατηρώντας τα ζεστά σε χαμηλό φούρνο. Ήρθε η ώρα να αφαιρέσεις το κρέας από τη σάλτσα και να πετάξεις το κρεμμύδι, τα σκόρδα και τα φύλλα δάφνης.
Την υπόλοιπη σάλτσα την περνάς από το μπλέντερ και κατόπιν από λεπτή σίτα, ώστε να γίνει λεία. Τέλος, περιχύουμε με αυτήν τα κομμάτια του κρέατος και τη συνοδεύουμε με χυλοπίτες.
"ΧΡΙΣΤΟΞΥΛΟ"
Σε διάφορα χωριά της Μακεδονίας, ο νοικοκύρης τις παραμονές των Χριστουγέννων ψάχνει και επιλέγει το πιο όμορφο, γερό και χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά, το λεγόμενο Χριστόξυλο.
Η επιλογή θα πρέπει να είναι αρκετά προσεκτική, αφού αυτό προορίζεται να καίγεται αδιάκοπα στο τζάκι του σπιτιού από τα Χριστούγεννα ως και τα Φώτα. Η παράδοση λέει πως καθώς καίγεται το Χριστόξυλο ο Χριστός ζεσταίνεται στη κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ.
Η νοικοκυρά του σπιτιού αντίστοιχα, πρέπει, πριν το Χριστόξυλο φτάσει στο σπίτι της, να έχει καθαρίσει καλά το τζάκι έτσι ώστε να μην υπάρχουν υπολείμματα από προηγούμενη στάχτη. Ακόμα η νοικοκυρά πρέπει επίσης να έχει φροντίσει να είναι καθαρή η καμινάδα ώστε να μην βρουν ευκαιρία οι καλικάντζαροι και μπουν στο σπίτι όπως λένε τα παραδοσιακά παραμύθια!
Το βράδυ της παραμονής Χριστουγέννων, η οικογένεια μαζεύεται γύρω από το τζάκι και ο νοικοκύρης ανάβει τη φωτιά και βάζει το Χριστόξυλο στη φωτιά με την ευχή της οικογένειας πως θα αντέξει μέχρι τα Φώτα!
Ήπειρος:
ΟΝΟΜΑ: ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑ
ΠΟΤΕ: ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ
Στην Ήπειρο, υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν πολλές περιοχές όπως η Άρτα, που μαγειρεύουν και σερβίρουν αλμυρές Πρωτοχρονιάτικες πίτες και όχι γλυκές όπως τις έχουμε συνηθίσει! Η «μπουκουβάλα» είναι μια από αυτές!
Το όνομα της προέρχεται από τη βλάχικη λέξη bukuvala που σημαίνει μπουκιές ψωμιού ανακατεμένες στο τηγάνι με ζεστό λάδι, λίπος ή βούτυρο.
Τι χρειάζεσαι: 4 κούπες αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 1/2 κούπα ελαιόλαδο, 400 γρ. φέτα, αλάτι, νερό.
(για 10 άτομα, με χρόνος προετοιμασίας 10λεπτών, και χρόνος ψησίματος 30-40 λεπτά)
Ώρα να το φτιάξεις:
Ζεσταίνουμε το φούρνο μας στους 200ºC.Σε ένα μπολ βάζουμε το αλεύρι. Προσθέτουμε σιγά σιγά το νερό, μέχρι να δημιουργήσουμε έναν πηχτό χυλό. Συμπληρώνουμε και τη μισή ποσότητα λαδιού και ανακατεύουμε. Τέλος, προσθέτουμε τη φέτα, την οποία και έχουμε θρυμματίσει και την ανακατεύουμε για να πάει παντού.
Στη συνέχεια, βάζουμε σε ένα ταψί και την υπόλοιπη ποσότητα του ελαιόλαδου που μας περίσσεψε προηγουμένως και το απλώνουμε πολύ καλά. Βάζουμε το μίγμα μας στο ταψί και απλώνουμε στην επιφάνειά του λίγο λάδι. Τέλος, θα βάλουμε το ταψί μας στη χαμηλή σχάρα του φούρνου και θα το αφήσουμε μέχρι να ροδίσει η πίτα μας.
Δεν είναι πολύ εύκολο ;;;;;;
"ΚΑΡΑΒΙ"
Πριν έρθει το πολυαγαπημένο και γνωστό χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ελλάδα, είχαμε το χριστουγεννιάτικο… καράβι! Το καράβι ήταν ο συμβολισμός για την καινούργια πλεύση του ανθρώπου στη ζωή, μετά τη γέννηση του Χριστού. Αυτό το έθιμο όμως υποχώρησε με το χρόνο, μπροστά σε αυτό του δέντρου, αλλά κανένας δεν δείχνει να το έχει ξεχάσει.
Υπήρξαν διάφοροι λόγοι που άρχισαν να αντικαθιστούνται τα καραβάκια στα σπίτια με τα δέντρα. Ένας από αυτούς ήταν πως το καράβι ήταν συνυφασμένο με αποχωρισμούς, αλλά και με τάματα ναυτικών όταν αντιμετώπιζαν κινδύνους στη θάλασσα! Έτσι ήταν πολύ πιο εύκολο για το δέντρο να συνδυαστεί στο μυαλό των ανθρώπων με οικογενειακές στιγμές και θαλπωρή σε σχέση με το καράβι.
Υπάρχουν πολλές περιοχές περιοχές και νοικοκυριά που τηρούν ακόμα το έθιμο αυτό. Μια από αυτές είναι η Χίος, ένα κατά κύριο λόγο ναυτικό νησί που έτσι δίνει φόρο τιμής στους ναυτικούς της και κρατά ζωντανή τη λαϊκή παράδοση. Κάθε χρόνο την Πρωτοχρονιά αναβιώνει το έθιμο με τα πρωτοχρονιάτικα καραβάκια, όπου ομάδες ατόμων που εκπροσωπούν συνοικίες της πρωτεύουσας του νησιού κατασκευάζουν απομιμήσεις εμπορικών και πολεμικών πλοίων, φτιαγμένα με ιδιαίτερη προσοχή!
Κύθηρα:
ΟΝΟΜΑ: ΚΟΥΚΙΑ ΣΤΙΦΑΔΟ
ΠΟΤΕ:ΑΝΗΜΕΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Τι χρειάζεσαι: 3/4 κιλού ξερά κουκιά, 1/2 κιλό ντομάτες ώριμες στον τρίφτη ή ένα κουτί ντοματάκια με το χυμό τους, 1/2 κιλό μικρά κρεμμύδια για στιφάδο, 5-6 σκελίδες σκόρδο σε χοντρά φετάκια, 1 φλ.τσ. ε.π. ελαιόλαδο, 2 φύλλα δάφνης, 5-6 κόκκοι μπαχάρι, 1/3 κουταλάκι γλ. κύμινο, αλάτι και πιπέρι
Ώρα να το φτιάξεις:
Βάλε τα κουκιά σε νερό από το προηγούμενο βράδυ για να φουσκώσουν. Την επόμενη μέρα, θα τα βάλεις να βράσουν 10 λεπτά με ανάλογο νερό. Αφού βράσουν, πετάς το πρώτο νερό και τα ξαναβάζεις να βράσουν σε καθαρό.
Όταν μισοβράσουν, τα ρίχνεις σε σουρωτήρι και τα αφήνεις να στραγγίξουν καλά. Σε μια κατσαρόλα, προσθέτεις το μισό ελαιόλαδο και σοτάρεις τα κρεμμύδια για περίπου τρία με τέσσερα λεπτά. Προσθέτεις το σκόρδο και περιμένεις ένα λεπτό ακόμα.
Στη συνέχεια, ρίχνεις τη ντομάτα, τη δάφνη, το μπαχάρι, το κύμινο, το αλάτι, και το υπόλοιπο ελαιόλαδο και τα αφήνεις να σιγοβράσουν για 5 λεπτά, για να δέσουν λίγο.
Τέλος, θα ρίξειςε τα μισοβρασμένα κουκιά στη σάλτσα και θα τα αφήσεις να σιγοβράσουν σε χαμηλή φωτιά, μέχρι να μείνουν με το λάδι τους.
"ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ"
Ανάμεσα στα ελληνικά χριστουγεννιάτικα έθιμα, η Βασιλόπιτα που κόβουμε την πρώτη μέρα του έτους συνδέεται στενά με τον Άγιο Βασίλειο.
Μια εκδοχή της ιστορίας μας λέει πως η παράδοση αυτή προέρχεται από τη ζωή του Αγίου, όταν ένας βασιλιάς είχε θεσπίσει βαριά φορολογία σε μια περίοδο μεγάλης φτώχειας. Ο κόσμος είχε αναγκαστεί να δώσει τα κοσμήματά του έτσι ώστε να ανταπεξέλθει στη φορολογία αυτή και να πληρώσει. Έτσι ο Άγιος Βασίλειος κάλεσε το βασιλιά για να μετανοήσει, ο βασιλιάς επέστρεψε στον κόσμο τα κοσμήματα. Μόνο που πια κανείς δε γνώριζε τι ανήκε σε ποιον, κι έτσι ο Άγιος Βασίλης αποφάσισε να ψήσει τα κοσμήματα μέσα στην πίτα και να δώσει κομμάτια στον κόσμο, κι ως εκ θαύματος, όλοι έλαβαν τα κοσμήματά τους.
Έτσι κάθε χρόνο για να αναπαραστήσουμε αυτή την ιστορία, κρύβουμε στην πρωτοχρονιάτικη πίτα μας ένα νόμισμα! Ένα έθιμο που προσφέρει χαρά σε όλους και όπως πιστεύεται...καλοτυχία σε αυτόν που θα του τύχει το νόμισμα!
Ζαγοροχώρια:
ΟΝΟΜΑ: ΣΠΑΡΓΑΝΑ
ΠΟΤΕ: ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Στα Ζαγοροχώρια φτιάχνουν τα «σπάργανα», ένα γλυκό που μοιάζει με τηγανίτες και συμβολίζει τα σπάργανα του Χριστού. Τα σπάργανα είναι οι φασκιές δηλαδή, οι μακρές και φαρδιές υφασμάτινες ταινίες με τις οποίες τύλιγαν παλαιά τα μωρά.
Τι χρειάζεσαι: (ποσότητες για 13 τηγανίτες σε τηγάνι 25 εκ): 300γρ αλεύρι για όλες χρήσεις- 500γρ νερό-1 κουταλιά γλυκού κοφτή αλάτι-1 κουταλιά σούπας λάδι για το τηγάνι
Για το σιρόπι: 1 κούπα νερό-1 κούπα ζάχαρη-ξύλο κανέλας προαιρετικά Για τη γέμιση: 100 καρύδια χοντροκομμένα
Ώρα να το φτιάξεις:
Ρίχνεις το αλεύρι και το αλάτι σε ένα μπολ και προσθέτεις σιγά σιγά το νερό ανακατεύοντας συνεχώς. Θέλουμε να πετύχεις έναν ομοιογενή χυλό χωρίς σβόλους. Ο χυλός πρέπει να είναι ρευστός αρκετά, έτσι ώστε να απλώσει στο τηγάνι.
Βάλε ένα αντικολλητικό τηγάνι σε μέτρια δυνατή φωτιά για να ζεσταθεί. Βούτηξε λίγο χαρτί κουζίνας σε λίγο λάδι και πέρνα την επιφάνεια του τηγανιού. Βάλε ποσότητα χυλού στο τηγάνι, περίπου 1/4 κούπας, και κάνε κυκλικές κινήσεις, έτσι ακριβώς όπως κάνουμε και στις κρέπες.
Αφήνεις να ροδίσει καλά η μια πλευρά και γύρισε την τηγανίτα να ψηθεί και από την άλλη. Μόλις είναι έτοιμη, βγάλε την τηγανίτα και ακούμπησε σε σχάρα για να κρυώσει . Συνέχισε και με τις υπόλοιπες μέχρι να τελειώσει ο χυλός.
Για την παρασκευή του σιροπιού, ρίξε το νερό με τη ζάχαρη σε κατσαρολάκι για 3 λεπτά, από τη στιγμή που θα αρχίσει να κοχλάζει. Σε περίπτωση που θέλεις να το αρωματίσεις βάλε και το ξυλάκι κανέλας.
Τέλος, βούτηξε κάθε τηγανίτα στο σιρόπι και βάλε στην πιατέλα σερβιρίσματος με καρύδια σκορπισμένα ανάμεσα τους. Έτσι, θα σχηματίσει μια τούρτα με σιροπιασμένες τηγανίτες. Στη κορυφή ρίξε πάλι καρύδια. Κόψε σε 8 κομμάτια και περίχυσε με όσο σιρόπι έχει περισσέψει.
"ΦΟΥΦΟΥΔΕΣ"
Στην πόλη της Καβάλας, κάθε Χριστούγεννα γιορτάζουν με παραδοσιακές φουφούδες! Οι φουφούδες είναι υπαίθριες ψησταριές που στήνουν οι έμποροι και προσφέρουν στους περαστικούς ντόπιο κόκκινο κρασί καθώς και πολλά ψητά κρέατα.
Την παραμονή των Χριστουγέννων το κέντρο της Καβάλας θυμίζει μια μεγάλη ψησταριά καθώς οι φουφούδες είναι απλωμένες σε όλους τους πεζοδρόμους!
Κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς οι παραδοσιακές φουφούδες στήνονται ξανά, πολύ πριν τα μεσάνυχτα! Η διαφορά όμως είναι στην έκταση, η οποία είναι πολύ μεγαλύτερη.
Μυτιλήνη:
ΟΝΟΜΑ: ΣΠΑΡΓΑΝΑ
ΠΟΤΕ: ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Στην Μυτιλήνη κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς φτιάχνουν την πλατσέδα δηλαδή γλυκά πιττάκια με καρύδι, θα μπορούσε να θεωρείται μια παραλλαγή μπακλαβά! Σύμφωνα με την παράδοση (που τηρείται ακόμα και σήμερα σε πολλά σπίτια) η πλατσέδα πρέπει να φτιάχνεται σε ένα χαμηλό και μικρό τραπέζι, με τις γυναίκες να κάθονται σταυροπόδι γύρω του! Εκτός από Πρωτοχρονιάτικο γλυκό, η πλατσέδα συμπεριλαμβάνεται στα δώρα που ανταλλάσει η νύφη με τον γαμπρό!
Τι χρειάζεσαι: 1 φλιτζάνι τσαγιού ελαιόλαδο-2 φλιτζάνια τσαγιού νερό-1 1/2 κιλό αλεύρι-1 κουταλάκι γλυκού κοφτό μπέικιν πάουντερ ή σόδα-μ1 κιλό ψιλοκομμένη καρυδόψιχα-Κανέλλα
Για το σιρόπι:1 κιλό ζάχαρη-1 λίτρο νερό-3 φακελάκια βανίλια
Ώρα να το φτιάξεις:
Ξεκινάμε ετοιμάζοντας τη ζύμη. Αναμειγνύουμε το λάδι, το νερό, το αλεύρι και το μπέικιν πάουντερ. Στη συνέχεια, κόβουμε τη ζύμη σε μικρά κομμάτια, σε μέγεθος μανταρινιού, και τα ανοίγουμε σε λεπτό φύλλο.
Βάζουμε σε κάθε φύλλο λίγο λάδι, προσθέτουμε δύο κουταλιές καρυδόψιχα, το τυλίγουμε και στρίβοντάς το φτιάχνουμε μακριές, λεπτές λωρίδες. Τοποθετούμε κάθε λωρίδα σε στρογγυλό ταψί, ξεκινώντας από το κέντρο σε σχήμα κοχλία.
Όταν γεμίσει το ταψί, ρίχνουμε στην πλατσέδα λίγο ζεματιστό λάδι και ψήνουμε στους 150οC μέχρι να πάρει λίγο χρώμα το φύλλο. Ετοιμάζουμε το σιρόπι στη φωτιά, φροντίζοντας να λιώσει καλά η ζάχαρη, και το ρίχνουμε στην έτοιμη πλατσέδα. Τέλος, μπορούμε να προσθέσουμε κανέλα και σερβίρουμε.
"ΠΟΔΑΡΙΚΟ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙ"
Στη Μεσσηνία όταν ο χρόνος αλλάξει, η οικογένεια σε κάθε νοικοκυριό περιμένει να έρθει στο σπίτι ένα μικρό παιδί έτσι ώστε να τους κάνει ποδαρικό. Θεωρείται, σύμφωνα με την παράδοση, ότι έτσι ο νέος χρόνος θα είναι καλότυχος!
Αφού λοιπόν το παιδί κάνει το ποδαρικό, μετά του ζητείται να πατήσει ένα σίδερο, κάτι που σύμφωνα ξανά με την παράδοση γίνεται για να μείνουν όλοι υγιείς!
Το παιδί από την άλλη έχει και αυτό το κέρδος του, μιας και όλη αυτή η προσπάθεια ανταμείβεται με πολλά γλυκά από τη νοικοκυρά.
Εύβοια:
ΟΝΟΜΑ: ΜΠΑΜΠΩ
ΠΟΤΕ: ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Η μπάμπω (μέρα της γριάς) δεν λείπει από κανένα θρακιώτικο σπίτι. Πρόκειται για χοιρινό έντερο γεμιστό με συκώτι, σπλήνα και βρασμένο με διάφορα και πολλά καρυκεύματα. Σιγοβράζει όλο το βράδυ, ώστε να είναι έτοιμο και ζεστό το πρωί και να σερβιριστεί μετά τη θεία λειτουργία των Χριστουγέννων. Σύμφωνα με την παράδοση, αν το χρώμα του σπλήνα ήταν καθαρό τότε ήταν ένας καλός οιωνός, αν ήταν κίτρινο τότε κακό σημάδι!
Τι χρειάζεσαι: 1,5 κιλό έντερα χοιρινά-1 κιλό συκώτι χοιρινό-1,5 κιλό κρέας χοιρινό-1 κιλό κιμά χοιρινό-1 κιλό πράσα-1 κρεμμύδι-1/2 κιλό ρύζι-1/4 πλιγούρι-καρδιά, νεφρά, σπλήνα, πνευμόνια χοιρινά-ελαιόλαδο-κόκκινο πιπέρι-ρίγανη-μαύρο πιπέρι- μπαχάρι σε σκόνη-κύμινο-αλάτι-λίγο ξύσμα πορτοκαλιού
Ώρα να το φτιάξεις:
Ξεκινάμε και καθαρίζουμε τα έντερα από το λίπος τους. Τα πλένουμε με αλάτι πολύ καλά και από τις δύο πλευρές, και μετά τα βάζουμε σε κόκκινο κρασί, για περίπου 12 ώρες. Ρίχνουμε το κρέας σε μια κατσαρόλα με λίγο νερό για να βράσει. Μόλις εξατμιστούν τα υγρά, βάζουμε τα συκωτάκια, το πράσο και το κρεμμύδι. Τα τσιγαρίζουμε λίγο, ρίχνουμε το ρύζι, το πλιγούρι κι όλα τα μυρωδικά και έπειτα αφού τσιγαριστούν, ρίχνουμε ένα ποτήρι ζεστό νερό.
Μόλις βράσουν λίγο τα κατεβάζουμε από τη φωτιά και τα αφήνουμε να κρυώσουν. Τα έντερα τότε είναι έτοιμα για γέμισμα. Στη συνέχεια, γεμίζουμε μια κατσαρόλα με μπόλικο νερό και μόλις αρχίσει να βράζει ρίχνουμε λίγο-λίγο τα έντερα.
Τα βράζουμε για περίπου μια ώρα. Μετά μπορούμε ή να τα τηγανίσουμε ή να τα βάλουμε στο φούρνο. Φυσικά, απαραίτητο συνοδευτικό αποτελεί ένα καλό μπουκάλι κόκκινο κρασί, ξηρό κατά προτίμηση.
"ΤΟ ΤΑΪΣΜΑ ΤΗΣ ΒΡΥΣΗΣ"
Στα χωριά της κεντρικής Ελλάδα, τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων πραγματοποιείται το «τάισμα της βρύσης»!
Οι κοπέλες του χωριού πηγαίνουν στην πιο κοντινή τους βρύση έτσι ώστε να κλέψουν το αμίλητο νερό ή όπως το λένε οι ίδιοι «ακράντο». Σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής τους δεν μιλούν καθόλου, παραμένουν σιωπηλές.
Μόλις πάρουν το νερό, αλείφουν τη βρύση με βούτυρο και μέλι και εύχονται «όπως τρέχει το νερό να τρέχει και η προκοπή στο σπίτι και όπως γλυκό είναι το μέλι, έτσι γλυκιά να είναι και η ζωή τους». Λένε επίσης πως όποια κοπέλα φτάσει πρώτη, αυτή θα είναι και η πιο τυχερή του χρόνου!
Έπειτα, ρίχνουν στη στάμνα ένα βατόφυλλο και 3 χαλίκια, παίρνουν νερό από τη βρύση και γυρίζουν στο σπίτι τους πάλι αμίλητες, μέχρι να πιούνε όλοι από το «άκραντο» νερό.
Χρησιμοποιώντας το ίδιο νερό, ραντίζουν τις τέσσερις γωνίες του σπιτιού και σκορπίζουν τα χαλίκια στο σπίτι. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση ο βάτος φέρνει αισιοδοξία και καλά μαντάτα καθώς επίσης διώχνει και τα … ξόρκια!
Κεφαλονιά:
ΟΝΟΜΑ: ΠΟΥΤΡΙΔΑ
ΠΟΤΕ: ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ
Από την Κεφαλονιά μας έρχεται η «πουτρίδα», με προέλευση ονόματος από Βενετία! Συγκεκριμμένα στη Βενετία ονομάζεται potrida.
Πρόκειται για μαγειρευτό χοιρινό με λαχανικό εποχής, συνήθως λάχανο (μάπα) ή κουνουπίδι (κάβολε), που τρώγονταν την πρωτοχρονιά!
Τι χρειάζεσαι: 1,5 κιλό χοιρινό κομμένο σε μικρές μπουκιές- 1 μεγάλο κρεμμύδι ψιλοκομμένο- 1 μέτριο λάχανο χονδροκομμένο ή 1 κουνουπίδι κομμένο σε μπουκετάκια- 1 φλιτζάνι του τσαγιού λάδι- 1 καρότο κομμένο σε ροδέλες (προαιρετικά)- 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι- 1 κουταλάκι του γλυκού πάπρικα γλυκιά- 1 κουταλάκι μπούκοβο ή 2 μικρές καυτερές πιπερίτσες.
Ώρα να το φτιάξεις :
Θα ξεκινήσεις κόβοντας το κρέας σε μικρά κομματάκια. Έπειτα καθαρίζεις τα κρεμμύδια και τα κόβουμε σε λίγο πιο μεγάλα κομμάτια. Σε μία κατσαρόλα, προσθέτεις το κρεμμύδι με λίγο νερό για να βράσει και ρίχνεις το λάδι. Θα ανακατέψεις μέχρι να πάρει ένα χρυσαφένιο χρώμα.
Στη συνέχεια, προσθέτεις το κρέας, το οποίο το ανακατεύεις για λίγα λεπτά μέχρι να σοταριστεί ελαφρώς. Ρίχνεις ζεστό νερό και αφήνεις το κρέας σε μέτρια φωτιά να βράσει. Σε αυτό το διάστημα, σε συμβουλεύω να καθαρίσεις το λάχανο, αφαιρώντας τα χοντρά μέρη του, και να το κόψεις και αυτό σε πιο μεγάλα κομμάτια.
Όταν δεις ότι το κρέας κοντεύει να βράσει, προσθέτεις αλάτι και λίγο πιπέρι και συνεχίζεις να το βράζεις για λίγο. Φρόντισε να έχει μείνει με αρκετή σάλτσα. Μόλις δεις ότι το κρέας έβρασε, βγάλε το από την κατσαρόλα με μια τρυπητή κουτάλα και ας το αφήσεις για λίγο σε μια πιατέλα.
Στη συνέχεια, βάλε στην κατσαρόλα το λάχανο ανακατεύοντας το μέχρι να μαραθεί και ρίξε την πάπρικα, τις καυτερές πιπεριές ή το μπούκοβο αν θέλεις. Ανακάτεψε ξανά και πρόσθεσε πάνω από το λάχανο το κρέας και άφησε το να βράσει μέχρι να μείνει με τη σάλτσα του.
"Το Πάντρεμα της Φωτιάς"
Την παραμονή των Χριστουγέννων στα χωριά της Έδεσσας «παντρεύουν τη φωτιά»! Πώς;
Λοιπόν! Παίρνουν ένα ξύλο από δέντρο με θηλυκό όνομα, π.χ η κερασιά, και ένα από δέντρο αρσενικό όνομα, συνήθως από αγκαθωτά δέντρα, όπως π.χ ο βάτος. Σύμφωνα με την παράδοση, τα αγκαθωτά δέντρα απομακρύνουν δαιμονικά όντα, σαν τους καλικάντζαρους.
Έπειτα, βάζουν και τα δύο ξύλα στο τζάκι να καούν και ανάλογα με τον κρότο ή τη φλόγα τους μπορούν να προβλέψουν τα μελλούμενα, είτε για τον καιρό είτε για τη σοδειά τους.
Σάμος:
ΟΝΟΜΑ: ΚΑΤΑΔΕΣ
ΠΟΤΕ: ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Στη Σάμο κάθε Χριστούγεννα κάνουν το αγαπημένο μας γλυκό λίγο διαφορετικό και ίσως ακόμα καλύτερο! Οι Σαμιώτες κάθε Χριστούγεννα φτιάχνουν «κατάδες», συγκεκριμένα οι σαμιώτησες νοικοκυρές κάθε φορά που έφτιαχναν τους Χριστουγεννιάτικους κλασσικούς κουραμπιέδες, φύλασσαν τη ζύμη και ετοίμαζαν τους κατάδες! Οι παραδοσιακοί σαμιώτικοι κατάδες είναι σαν κουραμπιέδες γεμιστοί με σουσάμι καρύδι και μέλι!
Τι χρειάζεσαι: 640 gr. Αλεύρι- 120 ml. Ελαιόλαδο-120 gr. Βούτυρο-110 gr. ζάχαρη 120 ml. χυμό πορτοκάλι-½ κουταλάκι του γλυκού σόδα-3 κουταλιές της σούπας ούζο-1 κουταλάκι του γλυκού ξύσμα πορτοκαλιού-1 κάψουλα-βανιλλίνη-1 κουταλιά της σούπας ροδόνερο-Άχνη
Για τη γέμιση: 120 gr. Καρύδια-80 gr σουσάμι-1½ κουταλιές της σούπας μέλι -½ κουταλάκι του γλυκού κανελογαρίφαλα-1 κουταλάκι του γλυκού ξύσμα πορτοκαλιού- άχνη για το πασπάλισμα
Ώρα να το φτιάξεις :
Ξεκίνα χτυπώντας στο μίξερ , σε δυνατή ταχύτητα, το ελαιόλαδο, το βούτυρο και την ζάχαρη μέχρι να ασπρίσουν και να αφρατέψουν. Μετά διαλύεις την σόδα στον χυμό πορτοκαλιού και προθερμαίνεις τον φούρνο στους 175οC. Στο μείγμα του μίξερ, προσθέτεις το ξύσμα πορτοκαλιού και μια κουταλιά της σούπας αλεύρι. Έπειτα προσθέτεις το ούζο, τον χυμό, την βανιλίνη, το ροδόνερο και σταδιακά το αλεύρι. Η ζύμη όταν είναι έτοιμη θα δεις ότι ξεκολλάει από τα τοιχώματα ή δεν κολλάει στα χέρια σου.
Για την εκτέλεση της γέμισης, καβούρδισε αρχικά το σουσάμι και στη συνέχεια σπάσε το καρύδι με το σουσάμι. Έπειτα προσθέτεις το ξύσμα του πορτοκαλιού, τα μπαχαρικά με το μέλι και ανακατεύουμε καλά. Τώρα θα χωρίσεις την ζύμη σε μικρότερα κομμάτια και με την χρήση ενός πλάστη ανοίγεις την ζύμη σε δίσκους.
Με ένα κυκλικό κουπ πατ θα κόψεις τη ζύμη και θα γεμίσεις τους κατάδες. Κλείσε τους καλά σε σχήμα μισοφέγγαρο και βάλτους σε ένα ταψί. Βάλε τους στο φούρνο και ψήσε τους για 25-30 περίπου λεπτά στους 175οC. Μόλις τους βγάλεις, έτσι ζεστοί όπως είναι, ράντισε τους με ροδόνερο και τους πασπάλισε τους με άχνη.
Η κουλούρα της Ζακύνθου
Στο νησί του Ιονίου οι νοικοκυρές ζυμώνουν, μέσα σε ξύλινες σκάφες και με τη χρήση αλευριού, την κουλούρα, χρησιμοποιώντας πολλά αρωματικά βότανα, καρύδια, σταφίδα, κρασί και λάδι. Αφού τη στολίσουν με περίτεχνα σχέδια από το ίδιο ζυμάρι και αφού την εμπλουτίσουν με κάποιο χρυσό ή ασημένιο νόμισμα, που το αποκαλούν «ήρεμα», τη ψήνουν σε ξυλόφουρνο και τη διατηρούν ζεστή μέχρι τη βραδινή οικογενειακή συνάντηση.
Το απόγευμα της παραμονής των Χριστουγέννων, η οικογένεια συγκεντρώνεται στο εορταστικό τραπέζι, όπου στο κέντρο του τοποθετούν τη μεγάλη χριστουγεννιάτικη κουλούρα, μια κανάτα κόκκινο κρασί και τα πιάτα για το βραδινό δείπνο. Το δείπνο τους περιλαμβάνει μια μπροκολόσουπα, που σερβίρεται με λεμόνι, ντόπιες ελιές και κρεμμύδι. Δίπλα στην αναμμένο και ζεστό τζάκι του σπιτιού, βρίσκεται ένα ποτήρι που περιέχει λάδι με κρασί και ένα θυμιατό κάτω από την εικόνα της Παναγίας με το Θείο Βρέφος.
Ο μεγαλύτερος άντρας της οικογένειας παίρνει τον δίσκο με την κουλούρα στα χέρια του. Πάνω στον δίσκο ακουμπάνε όλα τα μέλη της οικογένειας τα χέρια τους. Ο δίσκος με την κουλούρα μεταφέρεται πάνω από τη φωτιά στο αναμμένο τζάκι. Εκεί τη σταυρώνει τρεις φορές και χύνει πάνω της το λαδόκρασο, ψάλλοντας το γνωστό απολυτίκιο «Η γέννησις σου, Χριστέ...». Μετά, η νοικοκυρά θυμιατίζει όλο το σπίτι και ο νεότερος της οικογένειας, παίρνει το τουφέκι του σπιτιού και πυροβολεί από το παράθυρο στον αέρα, σηματοδοτώντας τη χαρμόσυνη είδηση της γέννησης του Χριστού.
Στη συνέχεια αρχίζουν οι ευχές. Επιστρέφουν στο τραπέζι την κουλούρα και εκεί ο νοικοκύρης της οικογένειας αρχίζει να κόβει τα κομμάτια. Το πρώτο ανήκει στον Χριστό, το δεύτερο στον φτωχό, το τρίτο στο σπίτι και μετά στα μέλη της οικογένειας, στα οποία διανέμεται κατά σειρά ηλικίας.